5. Thư gửi Cha Tổng giám đốc Gioan Cagliero

Cho tin tức về cộng đoàn và những thành lập đầu tiên. Mẹ diễn tả ước muốn đến Mỹ Châu như một nữ tu truyền giáo.

Nhà Maria Ausiliatrice [Mornese], 05.04.18761

Vạn tuế Chúa Giêsu!

Tại Ý, Mỹ và khắp mọi nơi trên toàn thế giới!

Trọng kính cha Bề trên Tỉnh,

1. Thật vui sướng khi chúng con có thể dùng chút thời gian để chuyện trò với người cha tốt lành của chúng con! Ồ! Biết bao nhiêu điều chúng con muốn nói cho cha hay! Tuy nhiên, khi con tim tràn đầy thì người ta không còn biết bắt đầu từ đâu, phải không thưa cha? Cha đã nhận được thư con viết cho cha vào hồi đầu năm không? Con hy vọng cha nhận được rồi dù cha không hồi âm. Do vậy, con không kể về những việc đã viết cho cha trước đây nữa. Con phải bắt đầu từ đâu: từ những tin vui hay tin buồn?... Bởi tốt hơn nên uống chất đắng trước, và chất ngọt nên để đến cuối, con sẽ nói trước đến những tin buồn nhé. Ngày 9 tháng Hai, nữ tu đáng thương Cassini qua đời vì bệnh lao phổi. Cái chết của chị là cái chết của người bay thẳng về Thiên đàng.2 Bây giờ Mẹ Giáo Tập 3 cũng bị một chứng bệnh như vậy, bác sĩ không còn hy vọng chữa cho Mẹ hồi phục, cho nên khi thư này tới cha, có thể ngài đã lìa kiếp lưu đày này rồi. Ai mà không nghĩ như thế? Mẹ từng được coi như hiện thân của sức khỏe giờ đây lại thấy mình đứng trước ngưỡng cửa đời đời! A! cái chết thực như kẻ trộm, hắn đến vào lúc chúng ta ít ngờ nhất! Điều này làm cho ta phải suy nghĩ cách nghiêm túc.

2. Nữ tu đáng thương Laurantoni vẫn còn nằm liệt giường, lúc 8 giờ tối ngày lễ Thánh Phanxico Sale, chị bị đột quỵ và bất toại. Có lẽ chị có thể sống thêm nhiều năm, nhưng như bị đóng đinh vào chiếc giường.4 Chị ấy và Mẹ Giáo tập tha thiết xin cha cầu nguyện cho các chị, để các chị được hoàn toàn vâng theo thánh ý Chúa. Chị Luigia từ Alessandria đã phải về gia đình vì bệnh,5 và chị mới viết thư cho con rằng chị bệnh rất nặng, đã nhận các Bí tích sau cùng rồi. Tuy vậy, điều này không mấy ngạc nhiên vì chính chồng chị đã chết do căn bệnh đó, chị cũng đã mong được ra đi với chồng chị từ bảy tháng nay.6

3. Bây giờ con cho cha tin buồn hơn cả: vào ngày 30 tháng Ba, tất cả chị em tỏa ra khắp nơi để tìm một người chị em: cha đoán xem chúng con tìm ai? Chị Angiolina Jandet.7 Chị trốn khỏi tu viện khi chúng con đang ở trên nhà nguyện và là lúc Hiệp lễ. Chị đến Gavi, tìm gặp bà Verdona để hỏi mượn tiền của bà đến Torino, nhưng bà này giữ chị lại nhà bà.8 Con thực sự không biết nói cho cha lý do thật sự về việc bỏ trốn này là gì; con nghĩ tính đồng bóng này thường gây ra bởi sự tự kiêu chết tiệt mà thôi. Trong khi đó, cha Giám đốc 9 đến Gavi để cử hành những nghi thức mùa Chay, ngài thuyết phục chị trở về. Chị đã trở về, nhưng không một chút ăn năn về hành động của mình. Nói tóm lại, sau vài ngày, mặc dù đã làm đơn xin Don Bosco tháo gỡ lời khấn, nhưng rồi chị lại tự động bỏ áo dòng và đến Torino, không cần chờ đợi sự chấp thuận tháo gỡ. Tại Torino chị được nhận vào Cottolengo, nhưng chỉ sau ba ngày, chị bỏ đi và nói rằng không thể chịu đựng được.

4. Bây giờ, chị lại xin Don Bosco cho trở lại. Và Don Bosco dạy con triệu tập Hội đồng 10 để cứu xét và quyết định, nhưng con sợ rằng câu trả lời sẽ là tiêu cực.

5. Bà Bacchialoni cũng muốn trở lại núp dưới tà áo Mẹ Phù Hộ, nhưng... có những cái nhưng cha ạ!... Chị Canale cũng bỏ áo dòng.11

6. Cám ơn Chúa, không còn tin đen tối nữa. Xin cha cầu nguyện để Thiên Chúa ban cho mọi người ơn bền đỗ đến cùng, lúc này việc cởi bỏ áo dòng như thế đã đủ rồi; nếu chúng con cứ tiếp tục mức này thì thật tội nghiệp cho ngôi nhà của Mẹ Maria!12 Trong mấy năm nữa chắc sẽ bị bỏ hoang mất. Do đó, cha hãy nói với Chúa Giêsu ở Mỹ Châu ban cho chúng con những nhân đức cần thiết, để trở nên những tu sĩ tốt lành, nhất là đức khiêm nhường và vâng lời. Xin Ngài làm cho chúng con những gì Ngài muốn, nhưng đừng cho phép bất cứ nữ tu nào, nhất là người đã khấn, được cởi bỏ áo dòng và bỏ nhà Đức Mẹ mà đi.

7. Trong chính ngày chị Cassini qua đời, một số chị em được gởi đến Bordighera, đó là các chị Rosalia, Agostina còn gọi là Giustina và Orsola từ Caramagna. Nữ tu sau cùng làm Bề trên.13 Các chị sung sướng vì có cánh đồng để làm bao việc thiện. Ngay từ những ngày đầu, trường đã có nhiều học sinh tới ghi danh. Mọi người dân tốt lành ở đó đều vui về các chị em của chúng ta, họ rất yêu mến các chị. Tại Alassio, vì cơ sở chưa sẵn sàng, nên các chị em chưa đến đó nhưng con nghĩ đến cuối tháng Năm, mọi sự sẽ được sắp đặt ổn thỏa.

8. Mặt khác, những người đi Torino gồm chị Elisa (Bề trên), chị Enrichetta (cả hai chị này sẽ đi học, sau cuộc thi, con hy vọng Enrichetta sẽ trở về Mornese), chị Caterina Daghero và chị David dạy học, chị Carlotta lo nhà bếp, chị Adele Ayra may áo dòng, chị Luigia ở Lu [Monferrato] trông coi nhà giặt.14 Trong khi đó, ở Mornese, chị Mina thay chỗ chị Enrichetta trông coi các em nội trú. Chị rất tốt, luôn tươi cười và hài lòng vì được làm con của Đức Mẹ.15 Cagliero và Turco đều bằng an và hạnh phúc.16 Tóm lại, chúng con có hai mươi lăm thỉnh sinh, tất cả đều đầy hứa hẹn thành công tốt đẹp.

9. Bây giờ, con sẽ cho cha biết tin của cộng đoàn nhé, con viết cho cha tên của những người mong ước được sớm đến Mỹ châu: Con thì dĩ nhiên rồi, cả mẹ Phó, mẹ Quản lý, chị Mina, chị Maria Belletti, chị Giuseppina, chị Giovanna, chị Emilia (thực đấy), chị... Con sẽ chẳng thể kết thúc nếu kể ra hết các tên của những chị ao ước được đến đó.17 Do vậy, xin cha sớm chuẩn bị một chỗ nhỏ bé cho chúng con, rồi đến đem chúng con đi, vì một mình chúng con không biết đến đó cách nào, và có thể xảy ra khi chúng con đi một mình, vài con thủy quái đói bụng sẽ biến chúng con làm mồi ngon cho chúng mất. Xin cha nhớ rằng chúng con chờ đợi cha về giảng tĩnh tâm, xin đừng làm chúng con thất vọng! Trong những ngày này, cha Ghivarello 18 làm cha giải tội ngoại thường cho chúng con, nhưng đến mùa hè này, chắc hẳn chúng con sẽ có cha Giám tỉnh cũ trở về với chúng con.

10. Con quên nói cho cha hay là chị Maddalena Martini bây giờ dạy học tại trường làng; chị này rất tốt. Cám ơn Chúa đã gọi chị vào vị trí này. Cả chị cũng ước ao xin đi truyền giáo ở Mỹ Châu đó.19

11. Nói chung, tất cả đều tốt đẹp; vui tươi và thanh thản. Chỉ có một ý nghĩ làm chúng con lo âu: Cha Giám đốc đã làm đơn xin đi Mỹ châu. Đến giờ ngài biết rõ mọi sinh hoạt cộng đoàn, hiểu rõ các chị em, việc thay đổi ngài sẽ gây nên khó khăn. Cha là người cha của chúng con, xin cha giúp chúng con trong hoàn cảnh này, đừng để cho ngài đi, được không cha? Thực là chúng con không xứng đáng để có được một vị Giám đốc tốt lành; tuy nhiên, xin cha hãy dủ thương chúng con là những kẻ nghèo hèn, xin đừng lấy ngài đi khỏi chúng con. Xin cha thỉnh thoảng vui lòng nhớ đến các đứa con của cha, xin cha cầu xin tha thiết với Chúa Giêsu và Mẹ Maria, để ngài làm cho chúng con thực sự trở nên người yêu của Thiên Chúa.

12. Giữa trăm công ngàn việc không biết cha còn nhớ đến Mornese không? Chúng con hy vọng là cha vẫn còn nhớ. Xin cha chăm sóc đến sức khỏe của cha; đừng phung phí nó cách vô ích, cha nhé; xin hãy nghĩ đến cha là người cha của nhiều đứa con đang mong ngóng cha trở về. Chúng con chờ cha với nỗi khát mong sống động. Mỗi ngày chúng con đều cầu xin Chúa Giêsu giữ gìn cha sống lâu năm, ban cho cha đầy sức khỏe để cha đem nhiều linh hồn về cho Ngài, và lẽ tự nhiên, chúng con cầu xin Ngài đem cha về, bởi vì chúng con thấy dường như cả ngàn năm rồi chúng con không được nhìn thấy cha.

13. Từng chị em muốn nói nhiều điều với cha; nhưng sợ cha lại mất thời gian để đọc, con xin kết thúc thư bằng việc xin cha một phép lành đặc biệt cho mỗi người chúng con, cách riêng xin cha nhớ đến con trong lời cầu nguyện, xin bảo đảm với cha là con rất cần, vì bây giờ số chị em gia tăng lên mỗi ngày. Vì thế, xin cha chúc lành và xin hãy tin nơi con.

Người con khiêm hạ trong Chúa Giêsu Kitô

Nữ tu Maria Mazzarello

14. Todas las Muchachas quieren venir con usted en Buenos Aires.20 [Tất cả các thiếu nữ của chúng con muốn đi tới Buenos Aires với cha]

Chúng con đã nhận được thư cha viết cho chúng con; nếu cha có thời gian, xin hãy viết tiếp cho chúng con; nó làm cho chúng con thực sự sung sướng.

AGFMA orig. allog. với chữ ký allog. 4 pp.

---

Chú thích

1 Như các thư khác, Mẹ đọc cho nữ tu Emilia Mosca viết thư này. Emilia Mosca là hậu duệ của dòng tộc bá tước Bellegarde di St.-Lary, do Don Bosco gửi tới Mornese như giáo viên dạy Pháp văn. Bị chinh phục bởi sự thánh thiện của Mẹ Mazzarello và lòng sốt sắng của cộng đoàn, ngày 15.03.1874, chị đã xin gia nhập Dòng. Chị chắc chắn đã là một người nữ có học thức và được chuẩn bị hơn cả trong nhóm nhỏ các nữ tu FMA. Chính vì vậy, ngay lập tức chị trách nhiệm việc điều hành nhà trường và là giáo viên trong trường, chị cũng là thư ký và là cộng sự viên trực tiếp của Mẹ Mazzarello trong đào luyện các giáo viên đầu tiên. Tháng 10.1876, chị được bổ nhiệm là hộ trực đầu tiên trong Ban Tổng Cố Vấn với những sứ vụ chính xác là điều phối các sinh họat giáo dục-học đường của Hội dòng.

2 x. T. 4,6. Trong thư tín ta sẽ thường thấy những thông tin về cái chết của các nữ tu trẻ. Khí hậu khắc nghiệt ở Mornese, sự thiếu hụt lương thực, bệnh tật, đời sống hy sinh được ôm ấp cách triệt để khiến cho Hội dòng mất đi các nữ tu này trước thời hạn; nhưng chúng lại làm giàu cho Hội dòng với chứng từ về các nhân đức anh hùng, sự bảo đảm chắc chắn cho sức sống tông đồ trong tương lai.

3 Nữ tu Maria Grosso. Là một trong số các thiếu nữ đầu tiên sinh hoạt tại phòng may do Maria Mazzarello khởi đầu tại Mornese năm 1862. Được huấn luyện trong nhiệt tình tông đồ của thời nguyên thủy, chị đã là một trong số các FMA tiên khởi và Giáo tập. Hồi sử ghi nhận rằng giường của chị đã là một trường thánh thiện. Chị hạnh phúc chịu đau khổ trong sự hiệp thông với Đức Lang Quân Giêsu của mình để Hội dòng nhận được muôn ơn lành, và chẳng khát khao chi ngoài Nước Trời (x. Hồi sử II 180). Chị từ trần khi chưa đầy 21 tuổi.

4 Trong thực tế, nữ tu Laurantoni lại được bình phục. Chị từ trần tại Mathi Torinese ngày 15.07.1920, sau 46 năm sống đời dâng hiến.

5 Hạn từ cổ có nghĩa là bị bệnh lao phổi hay bệnh ho lao.

6 Đó là nữ tu Luigia Bagliardi. Vào những năm đầu Hội dòng chấp nhận cả những phụ nữ góa bụa gia nhập. Từ năm 1878, với việc in Hiến Luật, mới xác định Hội Dòng chỉ gồm những “người nữ độc thân” (x. Regole o Costituzione delle Figlie di Maria SS. Ausiliatrice aggregate alla Società Salesiana, Torino, Tip. e libreria Salesiana 1878, titolo I, art.4).

7 Angela Jandet, một trong những FMA đầu tiên, chị gia nhập Hội dòng khi đã là giáo viên và được 24 tuổi. Từ sổ Hộ khẩu được biết chị đã rời bỏ Hội dòng “vì không hội nhập với Qui luật nhà”.

8 Hồi ký Hội dòng đề cập đến bà Momina (Gerolama) Verdona như một con người đáng tin cậy, sống tại Gavi (x. Hồi sử II 176).

9 Cha linh hướng và giám đốc nhà ở Mornese là cha Giacomo Costamagna. Tính tình sôi động và tràn trề sinh lực, ngài tỏ ra rất đòi hỏi các nữ tu trong việc huấn luyện. Ngài ở Mornese từ ngày 6.10.1874 đến ngày 29.10.1877, nghĩa là cho đến khi ngài đến Argentina truyền giáo, và ở lại đó trong vài năm. Sau đó, ngài khởi đầu công cuộc của Sa-lê-diêng tại Cile; trong năm 1894 ngài được đặt làm Đại diện Tông toà ở Méndez và Gualaquiza ở Ecuador. Ngài luôn nhớ những năm sống tại “ngôi nhà thánh thiện Mornese” với niềm xúc động. (x. COSTAMAGNA Giacomo, Conferenze alle Figlie di Don Bosco, Valparaiso, Tip. Salesiana 1900, 259 – 262).

10 Ban Tổng cố vấn được gọi như thế, đây là cơ quan lãnh đạo và sinh động Hội dòng, được tạo nên bởi các cộng sự viên trực tiếp của Bề Trên Tổng Quyền.

11 Lúc đó nữ tu Caterina Canale là tập sinh. Chị đã được mặc áo dòng ngày 13.12.1874.

12 Nhà đầu tiên của các nữ tu FMA được gọi như thế. 13 Nhà Bordighera (hiện thời là Vallecrosia), thuộc thành phố bên bờ biển Liguria, đã thành lập ngày 10.02.1876 dành cho sinh hoạt Nguyện xá ngày Chúa Nhật và trường Tiểu học miễn phí. Phụ Trách nhà là chị Orsola Camisassa, chị Rosalia Pestarino dạy học cho các trẻ nữ, và tập sinh Agostina [Giustina] Calcagno phụ trách các việc nhà (x. Hs II 168-169).

14 Nhà ở Torino được mở ngày 29.03.1876, gồm chị Elisabet Roncallo, chị Enrichetta Sorbone và chị Caterina Daghero, các chị rồi sẽ phải đảm nhận chức vụ đầy nỗ lực trong Hội dòng: chị thứ nhất là Tổng cố vấn và nhà tổ chức các Nguyện xá, các Hiệp hội trẻ đầu tiên; chị thứ hai đã là giáo tập từ năm 1881 đến 1892 và là Phó Tổng Quyền trong khoảng 60 năm; chị thứ ba kế vị Mẹ Mazzarello trong việc lãnh đạo Dòng. Các phần tử khác của cộng đoàn gồm chị Carlotta Pestarino và ba tập sinh Adele David, Adele Ayra, và Luigia Rubassa.

15 Nữ tu Domenica Mina là tập sinh.

16 Đó là các tập sinh M. Cagliero, em của cha Giuseppe Cagliero SDB và Clotilde Turco (x. T. 4,9).

17 Chị Phó là nữ tu Petronilla Mazzarello, quản lý là chị Giovanna Ferrettino. Tiếp đó là các tên của chị Domenica Mina, chị Maria Belletti, chị Giuseppina Pacotto, chị Giovanna Borgna, chị Emilia Mosca. Chữ viết nghiêng để chỉ đương sự là người đang viết thư.

18 Don Ghivarello Carlo là linh mục Sa-lê-diêng, được chỉ định làm cha giải tội ngoại thường của cộng đoàn, ngài tới Mornese khoảng vài dịp trong năm.

19 Trong một vài năm, tại Mornese đã có một cha Sa-lê-diêng và một nữ tu FMA dậy ở trường công. Giáo viên đầu tiên của các lớp học nữ giới, cộng tác viên của cô Angela Maccagno là nữ tu Rosalia Pestarino, sau đó, người thay thế Rosalia là chị Maddalena Martini, người sở hữu năng khiếu đặc biệt về giáo dục và sư phạm. Chị Maddalena đã tới Mornese ngày 16.7.1875, lúc 26 tuổi. Năm 1877 chị được đặt làm bề trên nhà ở Biella, và năm 1879 chị khởi hành đi Argentina, nơi chị đảm nhận vai trò kinh lý viên đầu tiên của các nhà đã thành lập tại Mỹ Châu.

20 Tại Mornese, các nữ tu học tiếng Tây Ban Nha để chuẩn bị mình cho sứ mệnh truyền giáo. Cả Mẹ Mazzarello cũng bắt đầu học như thấy ở đây, và như được trích dẫn ra từ bức thư mà mẹ đã gửi tháng 12.1878 cho tập sinh Laura Rodriguez, ơn gọi Mỹ châu đầu tiên, trong đó có viết: “Thư của con được viết bằng tiếng Tây Ban Nha, tuy nhiên Mẹ đã hiểu” (T. 18,1).