Maria - Nhà Giáo Dục
ĐHY Giovanni Saldarini
Tác giả phác họa cách hiệu năng sứ vụ giáo dục nhất thiết của người mẹ, bằng cách lấy hoạt động của Đức Maria tại nhà Nazaret như mẫu gương và sự chỉ đạo.
Tin Mừng hóa là khả năng truyền đạt Tin Mừng cho những người khác, mà thông thường họ đã quên lãng và rất nhiều người không biết tới. Đức Maria đã là người rao giảng Tin mừng đầu tiên và không gian tối ưu của việc rao giảng Tin mừng là gia đình, nhà của chúng ta, trong đó có cả người cha và nhất là người mẹ.
Chúng ta dừng sự chú ý trên Đức Maria. Tôi muốn rằng những người nữ cảm thấy trách nhiệm hàng đầu này là những người rao giảng Tin mừng bằng cách chiêm ngắm Đức Maria như nhà giáo dục. Có lẽ, chúng ta đã chiêm ngưỡng Đức Maria, Đấng sinh ra sự sống (Đc Lc 2, 41-52). Giờ đây, chúng ta chiêm ngắm Chúa Giêsu 12 tuổi. Chúng ta đứng trên tương quan giữa Đức Maria và Chúa Giêsu, Con của Mẹ đang lớn lên. Ngược lại với những gì ta có thể tưởng tượng khi nghĩ rằng Đức Maria chỉ thuần túy là người thờ lạy và tớ nữ dưới quyền của ngôi Lời Nhập thể, ở đây ta thấy một người nữ trong vai trò của một diện mạo giáo dục trọn vẹn. Giáo dục nghĩa là dạy sống, không chỉ chở che, nhưng cũng sửa dạy. Làm cho triền suy tự không chỉ nghiêng về chiều kích khiêm hạ của Ngôi Lời Thiên Chúa Nhập thể, Đấng để cho mình được giáo dục (Đc Pl 2,7; Dt 4,15) nhưng cả sự nghiêm túc mà Đức Maria đã đảm nhận sứ vụ sâu xa nữ giới về giáo dục.
Giáo dục là đặt mình giữa một thế giới của các giá trị, sự sống được hiện sinh tốt, như thế khối óc, con tim, ý chí của các em nhỏ là những đối tượng để được hình thành (theo ngữ nghĩa mạnh của cống hiến hình dạng) trên chính đời sống. Người nữ không thể hạn chế mình ở cống hiến sự sống cách sinh lý, nhưng phải cống hiến cả nhân cách vốn là đặc nét của hiện hữu; không chỉ là một thực tại tâm lý, tình cảm trước những em nhỏ (và cả những em không còn nhỏ), nhưng cả một thực tại có giá trị, đạo lý, siêu việt. Chỉ như thế mới giáo dục nhân tính. Đức Maria không tránh khỏi sứ vụ này của mình, trái lại, Mẹ đã sống cách anh hùng. Trong Phúc Âm thánh Luca, ta đọc thấy Đức Maria đã khiển trách Người Con của Đấng Tối Cao; Mẹ đã không rút lui khỏi nhiệm vụ giáo dục của mình. Khiển trách Người Con của Đấng Tối Cao đòi sự trung thành hoàn hảo với vai trò giáo dục của mẹ. Chúa Giêsu phải trở thành một người do thái thiết thực và Mẹ đã dạy bảo, nhắc nhở Ngài. Còn hơn nữa, trước tiên Mẹ giáo dục người con phải trân trọng và vâng phục. Nhiều phụ nữ, trong bầu khí tương đối hóa bao dung của thời đại chúng ta phải học phong cách này.
Giáo dục cũng là trực diện với mầu nhiệm của nhân cách người khác, vốn phải được hỗ trợ, tôn trọng. Điều này xảy ra cho Đức Maria, người đã đối diện với vực thẳm nhân cách của Chúa Giêsu bằng những năng lực khiêm tốn trước sự khôn ngoan đầy ân sủng của Ngài, nhưng đồng thời cũng là thụ tạo của Ngài. Tôn trọng một số phận, cả khi siêu vượt chúng ta và ta không hiểu nổi - đây đã là tâm trạng của Đức Maria, như chúng ta đã nghe: “Họ đã không hiểu những lời của Chúa Giêsu” (Lc 2,50) – tin rằng Thiên Chúa luôn là người đầu tiên và trước hết, giáo dục nghĩa là tôn trọng và thờ lạy những hoạch định của Ngài trên những người con của mình. Bao viễn ảnh mở ra trên bình diện ơn gọi. Đức Maria lặng thinh, Mẹ không hiểu, tin và tôn trọng mầu nhiệm của Chúa Giêsu mà cả Ngài cũng phải vâng lời như người con, tiên vàn là vâng lời Chúa Cha. Cả những người mẹ phải trân trọng ý Chúa trên ơn gọi của những người con mình.
Từ Tin Mừng thánh Luca, ta thấy Đức Mẹ đã sống nỗ lực của mình với ý thức lớn mạnh là làm cho Chúa Giêsu tăng trưởng trong khôn ngoan về đời sống, trong những thói quen và phong thái đúng đắn. Ta đừng quên rằng, Đức Maria - như một người nữ chân chính và như một người mẹ đích thực, Mẹ đã giáo dục Chúa Giêsu cả trong chiều kích nhân bản.
Cho phép tôi nêu những câu hỏi về người nữ hôm nay trước sứ vụ giáo dục của họ.
- Phụ nữ hôm nay có ý thức rằng trong những khủng hoảng lớn về giáo dục mà mọi người, các tín hữu cũng như không tín hữu quên lãng nó, khả thế giáo dục của bạn còn chưa chết, trái lại, nó đảm nhận một tầm quan trọng lớn mạnh hơn và chưa bao giờ nó trở thành nhất thiết như hôm nay? Nếu như trong các nhà, các gia đình của chúng ta đã một thời mà trong đó nhất thiết cần tới giáo dục hơn cả thì chính là thời nay. Hỡi phụ nữ hôm nay, trong nhà- bạn có còn giáo dục nữa không? Mối nguy hại là bạn quên đi sứ vụ của bạn, bạn thất đảm, để cho những em nhỏ trong nguy cơ của những ảnh hưởng và mô hình xã hội không hoàn toàn đẹp, thay vì giữ chúng thật gần với nhân cách đúng đắn và giáo dục của bạn.
- Hỡi người nữ hôm nay, bạn có còn cảm thấy khả năng giáo dục, dựa trên và bén rễ trong lương tâm của bạn, được soi sáng bằng Phúc Âm, mãnh liệt trong kỷ luật yêu thương vốn đòi hỏi không? Quả vậy, ai giáo dục - trước khi đòi hỏi phải xác tín sâu xa điều mình đề nghị trong giáo dục các trẻ nhỏ. Bạn kín múc những niềm xác tín của bạn từ đâu? bạn đã cầu nguyện được bao nhiêu để kiên vững và được Thiên Chúa soi sáng như bạn là một người nữ giáo dục? Bạn đã đau khổ bao nhiêu để giáo dục mà không lùi bước, không sợ lấy lại, sửa dạy, không cho phép mọi sự? Nguy cơ chính là đồng hóa bạn với sự tầm thường của tất cả, sự thất đảm của bạn, việc nhún nhường và nói: “ngày nay ta không thể làm gì được hơn nữa!”. Bạn hãy khẩn xin sự bầu cử của Đức Maria, với Chúa Thánh Thần của Thiên Chúa hồng ân khôn ngoan và dũng cảm.
- Hỡi người nữ hôm nay, bạn có còn nhớ rằng Thiên Chúa là cứu Chúa của con cái bạn và Ngài có những kế hoạch nhân ái của Ngài trên chúng không? bạn có đi tìm không? Bạn có biết ơn không? bạn có cho phép con cái được tự do, nhờ sự đào luyện và giáo dục của bạn để trả lời vâng với ơn gọi mà Ngài gọi, đôi khi là triệt để thuộc về Thiên Chúa trong đời sống linh mục hay trong đời thánh hiến không? Hỡi người nữ hôm nay, bạn hãy là nhà giáo dục!
Chúng ta cầu nguyện để Ngài còn khấng ban cho chúng ta những người nữ, như Đức Maria vốn giáo dục trong nhà của chúng ta.