Tiền đề

Ý tưởng viết cuốn sách này đến với tôi khi tôi đang ở Frascati năm 1929, năm phong chân phước của Don Bosco. Nó đến với tôi khi đang đọc tường trình hằng năm của Don Philiphe Rinaldi, đấng kế vị thứ ba của Don Bosco, gởi đến các Cộng tác viên Salêdiêng nam nữ vào tháng giêng. Kết thúc lá thư, ngài nhắc nhở rằng một trăm năm đã qua, khi đó cha của chúng ta, một thiếu niên miền quê khiêm tốn và chăm chỉ, lúc đó chưa đầy mười bốn tuổi, đang làm thuê cho một gia đình nông dân khá giả, đã không quên làm việc tông đồ giữa các bạn cùng lứa tuổi, và nhất là cũng chăm chú cầu nguyện. Và như thế trong làm việc và cầu nguyện ngài đã trải qua hai năm tại đó.

Tôi nhớ một điểm mà cha Chautard dòng benedictin trong cuốn sách nổi tiếng của ngài L’âme de tout apostolat kể Don Bosco vào số các linh mục và tu sĩ thời đại mới, những nguời hiến thân hoàn toàn cho cuộc đời hoạt động, đã làm ích biết bao cho các linh hồn chỉ vì họ là những người có đời sống nội tâm sâu xa. Đức cha Virili, thỉnh viên phong chân phước cho cha Cafasso, cũng nhắc tới điều đó khi làm chứng trong án chân phước của Don Bosco. Ngài tuyên bố rằng Don Bosco là một vị thánh, không chỉ bởi những công cuộc đã thực hiện, mà còn bởi tinh thần cầu nguyện và gặp gỡ Thiên Chúa. Lúc đó, tôi tự nói với mình, đây là một khía cạnh mà có lẽ đã chưa được bàn tới, vậy cần phải lưu tâm làm sáng tỏ trong năm mà có lẽ ngài sắp được phong chân phước.

Nhiều người đương thời quá ngây ngất vì những việc kỳ diệu trong hoạt động của ngài, họ thán phục những gì lừng lẫy mà quên đi mất rằng tất cả vinh quang của ngài đã xuất ra tự bên trong. Ngay cả thế hệ tiếp sau khi ngài qua đời cũng thích nhìn nhiều hơn về những công cuộc của Don Bosco, họ nghiên cứu những cách thức và các sự phát triển mà không quan tâm tới cái nền tảng sinh động bên dưới, cái vốn là bí quyết của tất cả các vị thánh: tinh thần cầu nguyện và kết hiệp với Thiên Chúa.

Đừng có ai ảo tưởng mình hiểu về Don Bosco nếu đã không biết ngài như một con người cầu nguyện; những ai dừng lại qúa nhiều đàng sau những sự kiện tiểu sử mà không đi vào chuyển động nội tâm của ngài, thì khó lòng tìm được hoa trái từ cuộc sống kỳ diệu của ngài.

Vén được tấm màn này, tôi khám phá được tính cách giáo huấn quan trọng và có lẽ cũng đóng góp vào sự tôn vinh vị tân chân phứơc; tôi muốn nói tới tấm màn cuộc sống mà vẻ bên ngoài giống như nhau, nhưng lại ân giấu những kho tàng ân sủng và ân huệ siêu nhiên. Người ta có thể lập lại về Don Bosco những điều người khác đã nói rồi, rằng ngài giống như tấm bánh thánh, bên ngoài cái hình thức là tấm bánh, bên trong là Chúa Giêsu Kitô.

Suy nghĩ này làm tôi đã có thể đã rút lui yên ổn, viện lý những giới hạn; nhưng tôi muốn thử, hơn nữa vì biết rằng làm như thế sẽ là vâng lời bề trên cả Don Philiphe Rinaldi. Vì thế trong phạm vi thời giờ rảnh mà tôi có được giữa những bận bịu, trong tâm tình của người con, tôi trở về với mẫu gương và giáo huấn của người cha, ngắm nhìn vào những điểm đặc sắc mà tôi thấy cần phải lưu tâm về cuộc sống kết hiệp của ngài với Thiên Chúa.

Vì thế, tôi thu thập dần dần những chất liệu đầy đủ và chắc chắn để hoàn thành tác phẩm nhỏ này. Tác phẩm mà với sự khiêm tốn và niềm vui tôi đặt dưới chân vị chân phước thân yêu của chúng ta, khấn nguyện rằng là với lòng yêu mến và với hết năng lực, đào sâu vấn đề và để lại một tác phẩm đúng tầm mức. Chủ đề chắc hẳn đáng như thế.

Cuốn sách đã được nhiều khích lệ, bởi vì nó đã được in hai lần và đã có vài bản dịch. Giờ đây vì vâng lời một đấng kế vị khác của thánh Gioan Bosco, tôi viết lại, thêm vào hoặc sửa đổi đây đó, tuy nhiên trong cách thức không thay đổi hình thức nguyên thủy.

Nguồn tài liệu mà tôi kín múc, cách chung là bộ Memorie biografiche; cuốn Cuộc đời thánh Gioan Bosco do cha Lemoyne viết trong hai volume; Công báo về án phong thánh, và các tài liệu trong văn khố. Như tôi đã được lưu tâm, sao cho người đọc có thể chắc chắn về tính khả tín của những điều được trình bày, mà không cần phải làm nhiều nốt trích dẫn. Mỗi lần tôi phải nại tới những nguồn khác, tôi sẽ ghi trong nốt.

Liên quan tới tựa đề, thật thích hợp giữ lại tựa đề ban đầu; tựa đề này không làm giảm nhẹ sự vĩ đại của vị thánh mà dưới cái tên đơn giản Don Bosco, đã làm biết bao điều kỳ diệu và hãy còn kỳ diệu trong thời sau ngài. Chính Đức Pio XI tại đền thờ thánh Phêrô ngày 3 tháng 4, trong cuộc tiếp kiến các tín hữu hành hương do các Salêdiêng tổ chức trong ngày lễ phong thánh, cũng nghĩ như thế. Sau khi nhấn mạnh tới những phạm trù khác nhau cấu tạo nên gia đình Salêdiêng, khi nói về thánh Gioan Bosco, ngài thêm rằng nên tiếp tục gọi vị thánh là Don Bosco.

“Thật là đẹp vì giống như người ta hô khẩu hiệu xung trận, cuộc chiến diễm phúc, một cuộc chiến mà người ta có thể nói là do sự quan phòng muốn ban cho nhân loại khốn cùng, bù lại cho những cuộc chiến ác hại, gây tang thương khác”.

Lần xuất bản này có thêm năm chương mới và một số những thay đổi đây kia. Cũng bỏ qua lối phân chia ba phần trước đây.

Một buổi sáng tháng tám 1887 tại trường Lanzo Torino, tác giả, đang khi lên thang, may mắn gặp được Don Bosco đang đứng ở lưng chừng thang, như thể đang đợi ai đó. Quá sung sướng vì gặp ngài, tác gỉa cầm hôn tay ngài. Don Bosco hỏi tên. Nghe biết tên, ngài kêu lên trong một vẻ ngạc nhiên sung sướng: Ồ, cha rất hài lòng…  Đôi tai lo lắng trong hạnh phúc chờ đợi; nhưng câu nói chưa kịp kết thúc thì một người đã tới lấy ngài đi mất. Khi kết thúc sự lao nhọc khiêm tốn này, sẽ là thật sung suớng nếu được nghe lại từ đôi môi của người cha yêu mến đôi lời ngắn ngủi đó, nhưng với ý nghĩa của sự hoàn tất. Ngài hiểu được ý định tốt lành. Xin ngài chúc lành cho nỗ lực này và làm cho nó sinh hoa kết quả.

Linh mục Eugenio Ceria

Torino 31 tháng giêng, lễ thánh Gioan Bosco, 1946.