Thư số 1033: Trên hành trình hướng tới hệ sinh thái toàn diện

Các chị em rất thân mến,

Mẹ mới trở về từ Uruguay, nơi mẹ đã có thể chia sẻ Tĩnh Tâm với các Giám Tỉnh ở châu mỹ, được sinh động và tổ chức bởi ekip Kế hoạch Linh đạoTruyền giáo (PEM). Kinh nghiệm sống tại ngôi nhà đầu tiên của các FMA tại Villa Colón - Montevideo, "Mornese" của châu Mỹ, đã là một niềm vui và cảm động lớn lao đối với mẹ và với tất cả mọi người. Chúng tôi đã có thể chạm tới bằng đôi tay như hạt giống đã tung gieo bởi những nhà truyền giáo tiên khởi của chúng ta giữa bao hy sinh, nghèo đói và khó khăn đủ loại, đã được phát triển và lan rộng tại Mỹ châu và khắp thế giới. Điều ấn tượng cách mãnh liệt và mời gọi chúng tôi tạ ơn Chúa, là nhận ra rằng cuộc sống của các chị em của chúng ta, được ghi dấu bằng lòng quảng đại từ thế hệ này sang thế hệ khác, đã sinh hoa trái thánh thiện ở khắp nơi.

Cả trong những cuộc Tĩnh Tâm của các Giám Tỉnh của Châu Á và Châu Đại Dương, đã diễn ra ở Thái Lan tại Sam Phran vào tháng 10, chúng tôi đã dõi theo một hành trình trở về nguồn trong việc đào sâu dung mạo của Mẹ Mazzarello và cộng đoàn tiên khởi Mornese. Trong cả hai kinh nghiệm đã lớn lên trong tất cả chúng tôi ý thức rằng ở khắp mọi nơi đều có thể chứng kiến hoa trái của đoàn sủng, nếu chúng ta dễ dạy với tiếng nói của Thiên Chúa, Đấng hằng mời gọi chúng ta trở nên chứng tá về sự thánh thiện một cách mạnh mẽ.

Đức Maria Phù Hộ hiện diện giữa chúng ta với sự hướng dẫn từ mẫu của Mẹ. Chính Mẹ nâng đỡ sứ mạng giáo dục và loan báo tin mừng của chúng ta mà Chúa tiếp tục làm cho hữu hiệu nhờ ân sủng của Người. Chúng ta đừng nản lòng trước sự phức tạp của hiện tại, trong đó các giá trị sống và con người thường bị đưa ra tranh luận. Ngày nay hơn bao giờ hết, những người trẻ nam nữ đang khao khát tương lai và những điều chắc chắn, họ mở ra cho cuộc gặp gỡ với những chứng nhân đích thực và can đảm, những người loan báo Tin Mừng bằng đời sống và ngôn từ.

Hãy ngợi khen Thiên Chúa vì muôn tạo vật của ngài

Trong Thư Luân Lưu trước, mẹ đã nhắc đến Tông huấn Laudate Deum với ý định cùng nhau suy tư về bản văn quý giá này mà Đức Thánh Cha Phanxicô cống hiến cho chúng ta, tiếp nối Thông điệp Laudato si'.

Văn kiện đánh giá tình hình và chỉ ra điều cần làm trước kẻo quá muộn, nó quyết định hướng hành động. Ngài muốn đó là một động lực hướng tới việc cụ thể mạnh mẽ trong các cuộc đàm phán của COP 28 (Hội nghị các bên) sắp tới, có thể mang tính dứt khoát đối với các hành động nhằm ngăn chặn tính không thể đảo ngược của việc biến đổi khí hậu. Cuộc gặp gỡ ở Dubai, sẽ diễn ra từ 30/11 đến 12/12 năm 2023, và trong đó Đức Thánh Cha Phanxicô cũng sẽ tham gia từ ngày 1-3/12, có thể trở thành một cột mốc quan trọng cho một quá trình chuyển đổi năng lượng chính đáng và công bằng. Trong tài liệu, với sự can đảm và khả năng tổng hợp, ngài nêu rõ tình hình hiện tại và sự lẫn lộn phát khởi bởi việc chống lại sự thay đổi, điều này cũng đưa đến sự lừa bịp thực tại (LD, số 5-19).

Tình hình là rõ ràng, như đã xuất hiện trong các tương quan của IPCC - Hội đồng liên chính phủ về biến đổi khí hậu, nhóm các nhà khoa học của Liên hợp quốc, tập hợp các chuyên gia hàng đầu để đánh giá hiện trạng kiến ​​thức khoa học về biến đổi khí hậu. Cộng đồng khoa học toàn cầu và các chính phủ "dứt khoát" đồng ý rằng khí nhà kính, sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, là mối đe dọa chính đối với con người và thiên nhiên: tại COP 28, điều này phải được thể hiện bằng các mục tiêu cụ thể nhằm chấm dứt kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch.

Nhưng chìa khóa để hiểu được Laudate Deum đưa ra là “hãy nhớ rằng không có những thay đổi lâu dài nếu không có những thay đổi về văn hóa, nếu không có sự trưởng thành về lối sống và những xác tín xã hội, và không có những thay đổi văn hóa nào mà không có những thay đổi về con người” (LD, số 70).

Với tư cách là các cộng đoàn giáo dục, chúng ta cảm thấy được chất vấn cách mạnh mẽ bởi những lời kêu gọi này của Đức Thánh Cha, và chúng ta có thể tự hỏi, liệu chúng ta đã làm tất cả những gì có thể để truyền bá những thông tin chính đáng và để giáo dục về một nền văn hóa tôn trọng và hoán cải sinh thái hay chưa. Chúng ta có đang làm cho những con người nhạy cảm, những bộ óc phê phán, những trái tim biết ơn đối với món quà của tạo hóa mà chúng ta là một phần trong đó, được lớn lên không?

Thách đố mà chúng ta đối diện quả là rất lớn, nó đòi hỏi sự đóng góp của tất cả các quốc gia và của các Tổ Chức quốc tế lớn. Không thể thiếu sự hợp tác quốc tế và đa phương, nhưng đã từ lâu, các tổ chức đa phương đã nỗ lực bắt tay vào những diễn tiến ổn định và hiệu quả và nhận thấy rằng nền chính trị quốc tế hiện nay còn yếu kém.

Vì vậy, Đức Thánh Cha Phanxicô hy vọng việc suy nghĩ lại về chủ nghĩa đa phương và ngài thoáng thấy hai tiêu điểm: một mặt là khả thể mà các cơ quan đa phương có thể đưa ra những quyết định mang tính ràng buộc (ví dụ như trong quá trình chuyển đổi năng lượng), mặt khác là những quyết định được thông phần và đảm nhận cách đồng trách nhiệm: «không gian đối thoại, tham khảo, phân xử, giải quyết xung đột, giám sát, và nói tóm lại là một kiểu “dân chủ hóa” lớn hơn trong phạm vi toàn cầu, để các tình huống khác nhau được thể hiện và kết hợp” (LD, n. 43). Đòi hỏi rằng quyền lực không chỉ thuộc về tầng lớp ưu tú, nhưng có thể đánh giá tất cả những gì đến từ bên dưới, từ vùng ngoại vi, như đại diện cho lợi ích của mọi người, lấy lợi ích chung làm mục tiêu.

Sự đóng góp giáo dục của chúng ta: quyền công dân và sinh thái

Cả chúng ta cũng có thể là thành phần năng động trong những không gian này về đàm thoại, tham khảo và tham gia. Các tổ chức, hiệp hội, mạng lưới, trường đại học của chúng ta có thể là những địa điểm trong đó đưa ra một tiếng nói có ý thức và kiên quyết vì sự tố giác và đề xuất. Mạng lưới của chúng ta có thể nghe được tiếng nói của họ không? “Những công dân lương thiện” ngày nay có nghĩa là cảm thấy mình là những công dân của thế giới, những vị khách của một hành tinh chào đón chúng ta và có mối quan hệ với chúng ta. Để bảo vệ nó và để bảo vệ anh chị em của chúng ta, cần phải xác định và dõi theo mọi con đường có thể.

Đây là lý do tại sao việc tố cáo là quan trọng nhưng cũng cần có không gian để phản tỉnh và suy nghĩ. Trên hết, chúng ta cần một nền thần học sáng tạo được canh tân và với những cội rễ sâu xa, một khoa sư phạm về hệ sinh thái toàn diện, một cam kết xã hội biết nhìn nhận rằng mọi sự đều có liên hệ với nhau.

Với tư cách là Nữ tu Con Đức Mẹ Phù hộ, chúng ta hiện diện trên năm châu lục và chúng ta có trong tay công cụ mạnh mẽ và hữu hiệu nhất, đó là giáo dục: người trẻ, như chúng ta thấy hằng ngày, là những người nhạy cảm nhất. Với những người trẻ, chúng ta có thể giáo dục họ đến một tiến trình sinh thái toàn diện, và cùng với họ để nói với các chính phủ và các nhà lãnh đạo thế giới.

Tông huấn Laudate Deum nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta đang ở trong thời điểm mà các giải pháp hiệu quả nhất không thể bỏ qua những quyết định chính trị quan trọng của quốc gia và quốc tế, đồng thời, mọi người được kêu gọi đóng góp vào việc “đồng hành với cuộc hành hương hòa giải này với thế giới là ngôi nhà chung của chúng ta”. (LD, n. 69).

«Những nỗ lực của các gia đình nhằm giảm ô nhiễm, giảm lãng phí và tiêu dùng cách cẩn trọng đang tạo ra một nền văn hóa mới. Thực tế đơn giản là việc thay đổi thói quen cá nhân, gia đình và cộng đồng làm dấy lên mối lo ngại về trách nhiệm chưa được hoàn thành của các thành phần chính trị và sự phẫn nộ trước sự thờ ơ của những người có quyền lực.” (LD, n. 71).

Chúng ta đang sống hành trình hoán cải sinh thái của mình như thế nào? Có phải cả chúng ta cũng nằm trong số những người tỏ ra nhạy bén, thể hiện một vài cử chỉ, nhưng lại không đủ can đảm để hiện thực những thay đổi thực chất, khi những điều này gây phiền phức cho chúng ta trong những thói quen hàng ngày của mình?

Lựa chọn thứ ba do TTN XXIV đưa ra vốn gắn liền với hệ sinh thái toàn diện chính là theo đường hướng này: «Chúng ta hãy lắng nghe tiếng thét gào của giới trẻ, của những người nghèo và của trái đất, để với tư cách là một cộng đoàn giáo dục, tạo thành mạng lưới những lựa chọn tin mừng can đảm trong lăng kính của hệ sinh thái toàn diện” (TTN XXIV, 35.3). Cùng với sự lựa chọn này, trong giai đoạn sáu năm TTN XXIV đã quyết định, thông qua Nghị quyết, yêu cầu tất cả các FMA và các cộng đoàn giáo dục hãy quyết tâm thực hiện “một hành trình hoán cải cụ thể và liên tục về hệ sinh thái toàn diện, bằng cách đảm nhận thành mạng lưới bảy mục tiêu của Laudato si', theo tinh thần của Hệ thống Dự phòng" (NQ. TTN XXIV, 36).

Có một sự bền vững trong sự chọn lựa cũng như trong Nghị quyết của TTN và đó là việc đảm nhận hệ sinh thái toàn diện như khía cạnh then chốt của sứ mệnh giáo dục.

Với câu hỏi chúng ta thường nêu lên: “Có phải đây là một ‘mốt’ mới để suy tư về hệ sinh thái toàn diện không?”, chúng ta trả lời bằng cách nhắc lại Nghị quyết của TTN và đảm nhận nó cách cụ thể như dấu chỉ của sự trung thành với sứ mệnh của chúng ta. Như thế, chúng ta tuyên bố rằng sự hiểu biết của nhân loại cũng là của chúng ta, chúng ta thuộc về Giáo hội, chúng ta chia sẻ những mối bận tâm của Giáo hội và chúng ta để cho mình bị chất vấn bởi tiếng kêu gào vang lên từ trái đất và từ cuộc sống của người trẻ và của những người nghèo.

Chúng ta xác tín rằng sự cam kết đối với hệ sinh thái môi trường và con người cũng là một chiều kích quan trọng của đức tin, mà ngày nay phải được sống bằng cách lưu ý đến ơn cứu rỗi của nhân loại và việc xây dựng đời sống xã hội. Đó là một sứ mệnh chất vấn chúng ta trên bình diện cá nhân và cộng đoàn, bởi nó thôi thúc chúng ta chăm sóc lẫn nhau, khởi đi từ cộng đoàn của chúng ta, để trả lại tầm quan trọng phải có cho các mối tương quan giữa con người với nhau.

Sinh thái toàn diện đòi hỏi một sự hoán cải nội tâm sâu sắc, bởi vì mời gọi tính trọng tâm của con người trong sự cao cả và mỏng manh của mình cũng như trong mối liên hệ với tạo vật và với nhân loại.

Nếu chúng ta thực hiện hành trình hoán cải này một cách nghiêm túc ở mức độ quan trọng, nó sẽ giúp chúng ta trở thành những người sản sinh sự sống, phát triển khả năng chăm sóc không chỉ các trẻ thơ và giới trẻ trong sứ mệnh mà còn cả cộng đoàn của chúng ta.

Linh đạo Salêdiêng là linh đạo của tương quan ngay từ thời nguyên thủy: hệ thống giáo dục của Don Bosco ra đời chính xác trong một lời mời gọi hướng tới mối tương quan chăm sóc giáo dục. Chỉ nghĩ đến “giấc mơ chín tuổi” trong đó Bà Giáo mời cậu bé Gioan hãy chăm sóc các bạn của mình. Chính việc đáp lại lời kêu gọi từ mẫu này, cùng với ân sủng của Thiên Chúa, sẽ biến đổi những con thú hung dữ thành những con chiên hiền lành.

Về vấn đề này, mẹ khuyên các chị em hãy đọc kỹ tạp chí Da Mihi Animas, với những viễn tượng khác nhau, trong năm sẽ đào sâu đề tài quan trọng này.

Đức Maria soi sáng và đồng hành với tiến trình hiệp hành

Trong một vài ngày nữa, sẽ bắt đầu tuần cửu nhật chuẩn bị cho lễ trọng kính Đức Mẹ Vô Nhiễm, rất thân thương đối với người Kitô hữu và Hội Dòng chúng ta. Mẹ xin cám ơn Ban Gia đình Salêdiêng năm nay sẽ giúp chúng ta tham khảo hai bản văn quan trọng của Giáo hội: Vì một linh đạo Hiệp hành và Một Giáo hội hiệp hành trong sứ mệnh.

Chúng ta sẽ chiêm ngưỡng tính năng động của tình yêu của Đức Maria khi đến gặp bà Elizabeth, như hình ảnh của tiến trình hiệp hành về sự tiếp đón, lắng nghe, niềm vui và chia sẻ mà Thượng hội đồng vừa kết thúc đã mời gọi chúng ta.

Ngoài việc là một kinh nghiệm phong phú về thánh mẫu, tuần cửu nhật chuẩn bị cho lễ trọng này cũng sẽ cho chúng ta cơ hội đọc và suy niệm về bản Tường Trình tóm tắt mà ngày 29 tháng 10, phiên họp đầu tiên của Thượng Hội đồng Giám mục Thường kỳ XVI đã ủy thác cho dân Chúa.

Đây không phải là tài liệu cuối cùng, nhưng là một công cụ phục vụ cho việc phân định, sẽ còn phải tiếp tục chuẩn bị cho Phiên họp thứ hai sẽ được tổ chức vào tháng 10 năm 2024. Mẹ mời gọi các chị em nghiên cứu sâu hơn bản Tường Trình tóm tắt trong suy tư và cầu nguyện, bằng cách lưu ý đến ba phần mà tài liệu này đã chia ra. Trong mỗi phần, mỗi chương đều thu thập những điểm hội tụ, những vấn đề cần giải quyết và những đề xuất nảy sinh từ cuộc đối thoại.

Trong những tháng tới, các Hội đồng Giám mục và các Cơ cấu phẩm trật của các Giáo hội Công giáo Đông phương sẽ lưu tâm lấy lại tiến trình hiệp hành bằng cách tập trung vào các vấn đề cấp bách và phù hợp nhất.

Chúng ta hãy làm cho bầu khí lắng nghe và đối thoại của Thượng Hội đồng thành của chúng ta, để cùng nhau tiến bước như những người đã được thánh tẩy, trong sự đa dạng của các đoàn sủng, của ơn gọi và thừa tác vụ là điều đặc biệt quan trọng ngày nay không chỉ đối với cộng đoàn của chúng ta, mà còn đối với cả thế giới bị bạo lực tàn phá. Tình huynh đệ tin mừng giống như một ngọn đèn không được đặt dưới đáy thùng nhưng đặt trên giá đèn để nó chiếu sáng khắp cả nhà (x. Mt 5,15). Thế giới ngày nay cần chứng từ này hơn bao giờ hết (đc bản Tường Trình tóm tắt).

Điều quan trọng là phải cộng tác trên mọi bình diện cho một nền văn hóa gặp gỡ, tiền đề không thể thiếu cho hòa bình, và chúng ta nỗ lực xây dựng hòa bình, trước hết đó là việc giáo dục.

Mẹ tha thiết mời gọi các chị em hãy cầu nguyện cho hòa bình trong tuần cửu nhật để chuẩn bị cho lễ trọng kính Đức Maria Vô Nhiễm và trong Mùa Vọng. Chúng ta hãy khẩn cầu như món quà quý giá của lễ Giáng Sinh, vì Chúa Giêsu là sự bình an đích thực. Ngài gõ cửa cuộc đời chúng ta để ban bình an cho chúng ta. Chúng ta đừng ngại mở lòng mình ra với Ngài.

Cùng với các chị em trong Ban Tổng cố vấn, mẹ cầu chúc tất cả các chị em, gia đình và cộng đoàn giáo dục của chị em, giới trẻ, thanh thiếu niên nam nữ và các trẻ em đang sống trong nhà của chúng ta một mùa Giáng Sinh thánh thiện trong bình an và hy vọng.

Mẹ nhớ đến cách đặc biệt kèm theo lời chúc mừng và cầu nguyện gửi đến Đức Hồng Y và Bề Trên Cả Ángel Fernández Artime, đến các Hội viên Salêdiêng và toàn thể Gia đình Salêdiêng.

Chúng ta đặc biệt gần gũi với các cộng đoàn giáo dục đang sống trong hoàn cảnh chiến tranh, bạo lực, bách hại và nghèo đói.

Chúng ta cầu xin ơn hòa bình đích thực và lâu bền trên toàn thể nhân loại.

Thân ái chào các chị em.

Roma, 24.11.2023

Thân ái, Mẹ!