Lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội
KHỞI ĐẦU KHÁNH LỄ NGUYỆN XÁ
Vừa mới nhập trường Đào tạo giáo sĩ thánh Phanxicô Salê, cha lập tức gặp gỡ một đoàn đông đảo các bạn trẻ đã theo cha trên các đường phố, trong các công trường và trong chính phòng áo nhà thờ của Trường. Nhưng cha không thể trực tiếp chăm sóc cho chúng được vì cha không có được nơi chốn. Một chuyện xảy ra đáng tức cười và đặt ra một cơ hội để thử nghiệm hoạt động của kế hoạch phục vụ các bạn trẻ lang thang trên các đường phố, cách riêng các bạn ra khỏi các nhà tù.
Trong ngày đại lễ kính Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên tội (8.12.1841), vào giờ ấn định, cha đang mặc áo lễ để cử hành Thánh lễ. Ông từ Giuse Comotti thấy một cậu bé ở một góc nhà, liền mời cậu bé lại gần cha để giúp lễ cho cha. Hết sức bối rối không biết làm sao, cậu bé trả lời:
– Không biết.
– Đến đi, ông từ trả lời. Tao muốn mày giúp lễ.
– Không biết, cậu bé lại trả lời, cháu không bao giờ giúp lễ cả.
– Thằng hỗn xược, ông từ nổi đóa la to; Nếu mày không biết giúp lễ, thì tại sao lại đến phòng mặc áo.
Nói xong, ông từ cầm lấy cây chổi lông quét bụi mà đập túi bụi xuống vai, xuống đầu cậu bé khốn khổ. Trong khi cậu bé vắt cẳng chạy. Cha mới thét lên:
– Ông làm gì thế? Tại sao ông đánh đập thằng bé như vậy? Nó đã làm gì?
– Tại sao nó dám đến phòng áo, nếu không biết giúp lễ?
– Nhưng nó có làm phiền hà gì ông không?
– Chuyện này có liên quan gì đến cha?
– Có liên quan nhiều chứ, vì đây là một người bạn của tôi; ông hãy gọi ngay đứa bé lại đây, tôi cần nói chuyện với nó.
– Này ông tướng, này ông tướng! 247 Ông ta bắt đầu gọi; rồi ông ta chạy theo đứa bé, hứa hẹn với nó là sẽ xử với nó tốt hơn, ông ta đã đưa đứa bé lại với cha. Cậu bé vừa tiến lại vừa run run và thút thít khóc vì những cú đánh đập vừa nhận được.
– Con đã dự Thánh lễ lần nào chưa? – Cha nói với em bé với cả lòng yêu thương 248 mà cha có thể có.
– Chưa, đứa bé trả lời.
– Vậy con hãy đến dự lễ đi; sau đó cha sẽ vui sướng nói với con về một chuyện mà con sẽ thích.
Nó liền hứa với cha. Ước ao của cha là làm nhẹ bớt nỗi đau khổ của đứa bé đáng thương và không để cho nó có ấn tượng thê thảm về các ông từ của phòng áo đó. Sau khi đã cử hành Thánh lễ xong, và cám ơn sau Thánh lễ, cha dẫn người ứng sinh của cha tới một nhà nguyện ở cạnh nhà thờ. Với vẻ mặt vui vẻ và lời đảm bảo cho em bé là sẽ không những cú gậy đập thêm nữa, cha bắt đầu hỏi em:
– Này anh bạn nhỏ của cha, con tên là gì?
– Con tên là Bartôlômêô Garelli.
– Con đến từ xứ nào?
– Từ D’ Asti.
– Ba con còn sống không?
– Không, ba con đã chết rồi.
– Còn mẹ con?
– Mẹ con cũng đã chết rồi.
– Con bao nhiêu tuổi?
– Con 16 tuổi.
– Con biết đọc biết viết chứ?
– Con không biết tí gì cả.
– [Con biết hát không?
Mở toang đôi mắt, cậu bé nhìn Don Bosco và trả lời:
– Không.
– Con biết thổi sáo không?
Mặt cậu bé tươi nở một nụ cười, đó là điều Don Bosco muốn, bởi vì điều đó cho thấy cậu bé cảm thấy thoải mái.”]249
– Con đã được rước lễ chưa?
– Chưa.
– Con đã xưng tội chưa?
– Rồi, nhưng khi con còn nhỏ cơ.
– Bây giờ con có đi học giáo lý không?
– Con không dám.
– Tại sao thế?
– Vì các bạn rất nhỏ của con đã thuộc giáo lý; con thì lớn hơn chúng mà chẳng biết gì. Bởi thế con xấu hổ phải tới các lớp đó.
– Nếu cha dạy riêng con học giáo lý, con có thích đến nghe dạy chăng?
– Con sẽ vui lòng đến miễn là họ đừng lấy gậy đánh con.
– Con cứ yên tâm đi, sẽ không có ai xử tệ với con. Hơn thế, con sẽ là bạn của cha, và con sẽ chỉ học với cha, chứ không học với bất cứ một ai khác. Khi nào con muốn để chúng ta bắt đầu bài giáo lý của chúng ta?
– Khi nào cha thích.
– Vậy thì chiều nay nhé?
– Vâng.
– Hay con muốn ngay bây giờ?
– Vâng, ngay bây giờ, con rất thích.
Cha đứng dậy, và để bắt đầu cha làm dấu Thánh giá; nhưng ông bạn của cha không làm, vì không biết cách làm. Trong bài giáo lý đầu tiên này, cha lo dạy em cách làm dấu Thánh giá và dạy cho em biết Thiên Chúa Đấng Tạo Dựng, và mục đích vì đó mà Ngài đã tạo dựng nên chúng ta. Cho dù em có trí nhớ chậm, nhưng với sự chăm chỉ, trong ít ngày lễ, em đã có thể học được những điều cần thiết để xưng tội một cách đàng hoàng và, ít lâu sau, em được chịu lễ
Những học sinh khác đã đến thêm vào con số cho người học sinh đầu tiên đó,250 và trong mùa đông đó, cha chỉ giới hạn trong số những em lớn tuổi cần học giáo lý cách đặc biệt, và nhất là các em ra khỏi nhà tù. Và khi ấy, cha bắt đầu học từ chính kinh nghiệm, như chạm thấy được bằng tay rằng các thanh thiếu niên khi ra khỏi nơi chúng bị phạt, nếu chúng tìm được một bàn tay nhân ái chăm sóc cho chúng, hộ trực chúng trong những ngày lễ, tìm cách sắp xếp chúng vào làm việc 251 nơi một ông chủ lương thiện nào đó, và đôi lần trong tuần tới thăm viếng chúng, thì các thanh thiếu niên này sẽ dấn mình vào trong một cuộc sống lương thiện. Đây chính là khởi điểm 252 của Nguyện xá chúng ta, từng được Chúa chúc lành, đã đi vào bước tăng trưởng tới mức mà cha chắc chắn đã không có thể tưởng tượng ra vào lúc đó.
Chú thích
247 Nguyên văn “tuder, tuder” một tiếng Piêmôntê nay không còn dùng nữa, dùng để gọi đùa hay để nhạo một người Đức!
248 Lòng yêu thương là một trong ba cột trụ của phương pháp giáo dục của Don Bosco bao gồm lý trí - tôn giáo - và lòng yêu thương. Đó là một mối liên hệ nhân ái, đầy sự chú tâm tới bản thân của đứa trẻ, vừa thân tình vùa tràn yêu thương, gợi hứng từ đức ái Kitô giáo, thúc đẩy nhà giáo dục lại gần cùng đứa trẻ để hiểu nó, và chính mình gánh vác lấy trách nhiệm đáp ứng những nhu cầu và những vấn đề của nó.
249 Đoạn này do cha Lemoyene đã từng nghe Don Bosco kể, nên đã thêm vào. Nó cho thấy tâm lý và cách thức tiếp cận sư phạm của Don Bosco, ngài muốn người trẻ phải tin tưởng ở mình và ở người giáo dục mình! (BM II,p. 58).
250 Garelli còn đi học giáo lý một thời gian, và sau năm 1855, cậu còn trở lại thăm Nguyện xá (BM II,p. 59).
251 Số di dân khiến dân số thành phố Tôrinô tăng rất nhanh. Nếu năm 1838 dân số là 117.072 thì năm 1858, dân số lên đến 179.835, và 3 năm sau là 204.715.
252 Trong năm 1868, khi tìm kiếm từ các Giám mục các thư tiến cử Tu hội Salêdiêng để được Tòa Thánh phê chuẩn, Don Bosco đã dẫn nhập cho lịch sử của Tu hội như sau: “Tu hội này khởi đầu đơn giản bằng một bài giáo lý do linh mục Gioan Bosco ở một phòng kế bên nhà thờ thánh Phanxicô Assisi…” (BM IX,35). Ở nơi khác, Don Bosco còn nêu lên một chi tiết nữa trong bài giáo lý này: Sau dấu Thánh giá, Don Bosco đã đọc kinh Kính Mừng xin Đức Mẹ cho ngài ơn để cứu linh hồn đứa bé này” (BM II,59). Tất cả các chúc lành tuôn đổ xuống từ trời là kết quả của kinh Kính mừng đọc cách sốt sắng với Bartôlômêô Garelli ở nơi đó, trong nhà thờ thánh Phanxicô Assisi (BM XVII,510).
